Henry Ford (1863 – 1947) to legendarny amerykański przemysłowiec, inżynier oraz założyciel Ford Motor Company.
Krótki życiorys Henry’ego Forda
Henry Ford przyszedł na świat 30 lipca 1863 roku w Dearborn. Był i pozostaje synonimem amerykańskiego sukcesu, zgodnego z powiedzeniem „od pucybuta do milionera”. W początkowym okresie stawiał na doświadczenie. Zdobywał je w zakładach produkcyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem praktyk zegarmistrzowskich (pragnął udoskonalać produkcje zegarków na każdą kieszeń). Nie zegarki jednak, a samochody, zostały z czasem jego głównym zainteresowaniem. Dzięki nieposkromionej inicjatywie wszedł w posiadanie sił wytwórczych zdolnych do uruchomienia produkcji tanich i w miarę niezawodnych samochodów. Był tym, który wprowadził na rynek osławionego Forda T, auto które zmieniło koloryt urbanizacyjny i przemysłowy USA. Pozostaje zatem Henry Ford człowiekiem oraz archetypem sukcesu mierzonego prawdziwą i niczym nie skrępowaną efektywnością rynkową. Odszedł jako heros przedsiębiorczości 7 kwietnia 1947 roku w Detroit.
Biografia rozszerzona Henry’ego Forda
Innowacja dźwignią produkcji
Po matce odziedziczył korzenie belgijskie, ojciec natomiast był z pochodzenia Irlandczykiem. Henry Ford od swych najmłodszych lat interesował się techniką. Wychodził też z założenia, że wykształcenie teoretyczne nie jest w stanie zapewnić mu tego co praktyka i doświadczenie. Wyszedł również z założenia, iż kluczem do sukcesu jest prawdziwe żywe doświadczenie, tego się też trzymał i temu dochowywał wierności. W związku z tym odbył praktyki w rozmaitych zakładach produkcyjnych, wykazując od najmłodszych lat ogromną intuicję w zakresie techniki. Na początku swej kariery interesowało go szczególnie zegarmistrzostwo, myślał zatem o sposobach usprawnienia i poprawy efektywności w zakresie produkcji tanich zegarków dla każdego.
Ekspansja poprzez ilość
Jego pierwszy prototyp samochodu przypadł na rok 1896, więc był to czas przełomowy w biografii Forda. Kolejny przełom miał miejsce w roku 1899 – wtedy to bowiem został współzałożycielem firmy Detroit Automobile Company, która później przekształciła się w Cadillac Motor Company. Był zwolennikiem koncepcji, mówiącej o potrzebie budowy dużej ilości tanich samochodów, a w związku z forsowaniem tej koncepcji wszedł wkrótce w konflikt z wizją innych udziałowców. Był to powód, dla którego szybko pozbył się swych udziałów w przedsiębiorstwie. Wymyślił taśmę produkcyjną i trzyzmianowy system pracy. Był to czas burzliwych koncepcji popartych próbami budowy aut, czas, w którym Henry Ford odnalazł się w samą porę.
Kierunek: Ford T
W 1908 roku powstał samochód Ford Model T. Do jego głównych konstruktorów, oprócz Henrego Forda, należeli: C. Harold Wills, Jenő Farkas i József Galamb. Głównym założeniem Henry’ego Forda było takie rozwiązanie, w którym samochód dostępny jest dla przeciętnej amerykańskiej rodziny. Auto w zamyśle Forda miało być tanie, o prostej budowie, tym samym łatwe w naprawie, poza tym miało odznaczać się prostotą w prowadzeniu, mieć odpowiednio miękkie zawieszenie oraz na tyle duży prześwit, by umożliwiać jazdę po amerykańskich bezdrożach. Czas pokazał, że koncepcja okazała się więcej niż tylko trafiona. 27 września 1908 roku bramy fabryki w Detroit opuścił pierwszy egzemplarz Forda T. Projekt był tak udany, że wymienioną datę uznaje się za początek masowej motoryzacji.
Cena pojazdu malała wraz ze wzrostem produkcji. Na początku cena wynosiła 850 USD, jednak już sześć lat później cena spadła poniżej 400 USD. W latach 20.odnotowano największy progres, bowiem cena oscylowała wówczas wokół 300 dolarów ( zarobki robotnika fabrycznego wynosiły 5 USD, a w latach 20. 7 USD dziennie).
Ford T, wprawdzie stosunkowo nowoczesny, lecz nie był szczytem zaawansowania technicznego, ani marką samochodu z grupy najbardziej niezawodnych. Rzecz jasna nie był też autem pierwszym opuszczającym taśmę montażową. Jednak zamysł był taki, aby sukcesywnie zbliżać samochód w kierunku doskonałości. Rewolucyjne było natomiast zastosowanie gotowych podzespołów oraz specjalnych grup dwu i trzyosobowych, które montażu dokonywały. Na początku złożenie pojedynczego modelu zajmowało 12 godzin roboczych. Później było już tylko lepiej, ponieważ na przykład w latach dwudziestych było to zaledwie 90 minut. W ten sposób znacznie spadła cena samochodu – 1000 USD wynosiła na początku, pod koniec zaś tylko 300 USD.
Należy zaznaczyć, że w czasach Forda T nie istniało pojęcie części zamiennej. W razie uszkodzenia eksploatujący pojazd musiał wykonać część samemu, pozostawał inaczej wariant drogi, bo specjalne zamówienie części w fabryce, co kosztowało nieproporcjonalnie dużo. Henry Ford wraz z modelem T uruchomił całą zamienność części i odpowiednio je katalogując. Większość z tych części można było już później kupić w każdym sklepie z produktami żelaznymi w Stanach Zjednoczonych, a koszt ich zakupu był odpowiednio niższy od kosztu naprawy.
Do legend przeszła trwałość Forda T. Jakkolwiek legenda bywa przesadzona, tak w tym przypadku i jak na owe czasy, jeśli wynikała rzeczywiście, to z dość dobrych jakościowo materiałów oraz prostej konstrukcji. Błędem okazała się szybko pompa wody, zastosowana do chłodzenia, którą zastąpił szybko termosyfon. Ryzykowne było też zasilanie gaźnika, bowiem niezbędny był udział grawitacji, więc sprawiał, że niski poziom paliwa w zbiorniku rodził problem przy stromych podjazdach (dochodziło do problemu z poborem paliwa ze zbiornika do silnika). Rozwiązaniem prymitywnym były też eliptyczne resory auta, natomiast dość dobrym aby sprawować się na bezdrożach. Z perspektywy czasu do życzenia pozostawiały pneumatyczne opony. Reszta rozwiązań, takich jak nieskomplikowany układ hamulcowy (bębnowe hamulce taśmowe) czy też sama budowa piast pozwalały na łatwą wymianę podzespołów.
Motor rozwoju
Niepodważalny jest i gigantyczny wkład Henrego Forda w rozwój przemysłowy i urbanistyczny USA. To właśnie jego koncepcja samochodu sprawiła, że miejskie suburbia systematycznie powiększały swój obszar oraz to, że rozwijał się rynek tanich kredytów (branych na zakup samochodu). Miejsca takie jak Nowy Jork, Detroit, czy Floryda zmieniły się dzięki tanim samochodom nie do poznania. Tani samochód, dostępny dla przeciętnego mieszkańca USA, został synonimem klasy średniej.
Ciekawostki o Henrym Fordzie
- Był według wielu człowiekiem kontrowersyjnym, łączącym skrajności – antysemitą i pacyfistą.
- Był jednym z niewielu ludzi, których szanował i podziwiał Adolf Hitler. Ford został odznaczony Orderem Orła Niemieckiego (wysoki order w III Rzeszy).
- W Brazylii w roku 1927 powstało osiedle o nazwie Fordlandia, które w pełni zasponsorował. Jednak nie spełniło jego oczekiwań, okazując się inwestycyjną klapą.
- Zasiadał w jednej z amerykańskich lóż wolnomularskich.
- Był wrogiem uzależnień, zwłaszcza palenia papierosów.
- Troszczył się o warunki życia swoich robotników. Wprowadził zabezpieczenia socjalne pracowników, przy jednoczesnej zdecydowanej krytyce związków zawodowych.
- Pierwszy silnik Forda wykonał własnoręcznie – powstał u niego w domu.
Cytaty Henry’ego Forda
„Ale czyż jest co bardziej godnego politowania, niż biedny, ciasny umysł, trawiący najpiękniejsze swe dni i lata na ściskaniu w garści kilku marnych kawałków metalu? Cóż może być pięknego w obcinaniu aż do krwi potrzeb życiowych?”
„Chciwość jest tylko odmianą krótkowidztwa.”
„Ćwiczenia to bzdura. Jeśli jesteś zdrowy nie potrzebujesz ich, jeśli jesteś chory, zaszkodzą ci.”
Źródła
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Henry_Ford
- https://autokult.pl/14146,henry-ford-osobistosci-motoryzacji
- http://www.ford.pl/O_firmie/Dziedzictwo
- https://www.ford.pl/swiat-forda/o-firmie/historia
Ciekawe artykuły
