Wolter

Wolter (ur. 21 listopada 1694; zm. 30 maja 1778) był francuskim pisarzem epoki oświecenia, słynnym filozofem, historykiem, publicystą, czy też szerzej – niezrównanym artystą.

Krótki życiorys Woltera

Wolter przyszedł na świat 21 listopada 1694 roku w Paryżu. Był francuskim pisarzem doby oświecenia. Jego ojcem był bogatym notariuszem. Wolter z początku uczył się w kolegium jezuickim w Paryżu. We wrześniu 1713 roku dzięki koneksjom ojca miał objąć placówkę dyplomatyczną w Holandii. W latach 1717-1718 Wolter był więziony w Bastylii. Podejrzewano go o autorstwo satyrycznych pamfletów ostrze których wymierzone było przeciwko regentowi Filipowi II Orleańskiemu. Podczas aresztu to właśnie powstała słynna później sztuka teatralna pt. „Edyp”, która spotkawszy się z aprobatą publiczności przyniosła autorowi sławę. W 1726 roku jednak ponownie zamknięto go w Bastylii, bez prawomocnego wyroku. Gdy wyszedł na wolność emigrował do Anglii, gdzie zatrzymał się u brytyjskiego dyplomaty. W 1746 roku miał miejsce biograficzny przełom, ponieważ przyjęty do Akademii Francuskiej. Tymczasem w latach następnych (1750-1753) Wolter związany był z dworem pruskiego króla Prus Fryderyka II Wielkiego, przebywając w Berlinie i Poczdamie. W 1755 roku zamieszkał w końcu w genewskim majątku Delices. W trzy lata później artysta przeniósł się do posiadłości w Ferney. 30 marca. Przed śmiercią zdążył wstąpić do loży masońskiej Dziewięciu Sióstr w Paryżu.

Zmarł 30 maja 1778 roku.

Rozszerzona biografia Woltera

Początki

François-Marie Arouet urodził się w Paryżu, jako najmłodszy z pięciorga dzieci François Aroueta (1649–1722), prawnika, który był drobnym urzędnikiem skarbowym, i jego żony, Marie Marguerite Daumard (ok. 1660–1701), której to rodzina znajdowała się na szczeblu najniższym francuskiej szlachty. Pewne spekulacje dotyczą daty urodzenia Woltera, ponieważ twierdził, że urodził się 20 lutego 1694 r. – jako nieślubny syn szlachcica, Guérina de Rochebrune lub Roquebrune. Dwaj jego starsi bracia – Armand-François i Robert – zmarli w niemowlęctwie, a jego ocalały brat Armand i siostra Marguerite-Catherine byli odpowiednio o dziewięć i siedem lat starsi. Wolter został ochrzczony 22 listopada 1694 r. przez Franciszka de Castagnère, opata de Châteauneuf. Późniejszy wielki artysta był początkowo kształcony przez jezuitów w Collège Louis-le-Grand (1704–1711), gdzie uczył się łaciny, teologii i retoryki; później w życiu biegle władał językiem włoskim, hiszpańskim i angielskim.

Wejście na paryskie salony

Zanim opuścił szkołę, Wolter zdecydował, że chce zostać pisarzem, wbrew woli ojca, który chciał, aby syn ostał prawnikiem. Wolter, udając, że pracuje w Paryżu jako asystent notariusza, spędzał większość czasu na pisaniu wierszy. Kiedy jego ojciec się dowiedział, wysłał go następnie, by ten studiował prawo, tym razem w Caen w Normandii. Ale młody człowiek wciąż pisywał, tworząc swoje eseje i skrypty do swych studiów historycznych. Dowcip Woltera sprawił, że stał się popularny wśród niektórych arystokratycznych rodzin, z którymi miewał rozmaite kontakty.

Holenderski romans

W 1713 r. Jego ojciec otrzymał dla niego pracę w charakterze sekretarza nowego ambasadora Francji w Holandii, markiza de Châteauneufa, brata ojca chrzestnego Woltera. W Hadze tymczasem Wolter zakochał się w francuskiej protestanckiej uchodźczyni, Catherine Olympe Dunoyer (znanej jako „Pimpette”). Ich romans, uważany za skandaliczny, odkrył de Châteauneuf, przez co Wolter został zmuszony do powrotu do Francji.

Artystyczny sukces

Większość wczesnego życia Wolter spędzał obracając się w paryskich środowiskach. Od samego początku miał problemy z władzami w związku z jego krytyką rządu. W rezultacie został dwukrotnie skazany na więzienie i raz na tymczasowe wygnanie do Anglii. Jeden satyryczny wiersz, w którym Wolter oskarżył Régenta o kazirodztwo z tegoż córką, doprowadził artystę w efekcie do jedenastomiesięcznego więzienia w Bastylii. Wkrótce jednak Comédie-Française zgodziło się w styczniu 1717 r. na wystawienie jego debiutanckiej sztuki, co rozpoczęło się w połowie listopada 1718 r., siedem miesięcy po jego uwolnieniu. Natychmiastowy krytyczny i finansowy sukces umocnił jego artystyczną reputację. Zarówno francuski Régent, jak i król Jerzy I z Wielkiej Brytanii wręczyli wówczas Wolterowi medale jako wyraz ich uznania dla artysty.

Clue światopoglądu

Argumentował głównie za tolerancją religijną i wolnością myśli. Prowadził kampanię, aby wykorzenić władzę kapłańską i arysto-monarchiczną, i poparł monarchię konstytucyjną, która chronić miała prawa obywatelskie.

Wolter zmarł w Paryżu, 30 maja 1778 roku.

Ciekawostki o Wolterze

• Przez wzgląd na piętno jakie odcisną w czasach mu współczesnych, nazywany był „królem filozofów”.
• Już w wieku 16 lat Wolter opublikował swój pierwszy utwór literacki.
• Wolter był współautorem pierwszej na świecie encyklopedii.
• Był ulubieńcem oraz protegowanym króla Prus, przez co opowiadał się za tym, by naród polski, który został wówczas poddany rozbiorom, nie buntował się przeciwko woli pruskiego monarchy, a raczej pogodził się z „nie najgorszym” losem.

Cytaty Woltera

„Prawdziwy męczennik oczekuje na śmierć, zapaleniec jej szuka.”

„Historia wielkich wydarzeń na tym świecie zaledwie jest historią jego zbrodni.”

„Temu co nasze oczy widzą zaufajmy: W tym tkwią wyrocznie, trójnóg i bogowie!”

„Pycha małych polega na ciągłym mówieniu o sobie samym; pycha wielkich o nie mówieniu o sobie w ogóle.”

Źródła

https://streszczenia.pl/autor/wolter/
http://cytaty.o.pl/author/wolter/
https://en.wikipedia.org/wiki/Voltaire
https://www.biography.com/scholar/voltaire