Maryja

Maryja, Maria z Nazaretu, Matka Boska – była żoną Józefa z Nazaretu i matką Jezusa Chrystusa. Jest jedną z głównych osób w wierze wielu wyznań chrześcijańskich.

Maryja

Przeczytaj artykuł:

Krótki życiorys Maryi

Maria była z utęsknieniem wyglądana przez rodziców. Zanim doszło do poczęcia, rodzice dopełnili ślubowań obiecujących oddać potomka na służbę Pana, jeśli tylko się pojawi.

Urodziła się w Jerozolimie lub Seforis przed 20 r.p.n.e.

Zgodnie ze ślubowaniami rodziców Maryja została w wieku trzech lat oddana na wychowanie kapłanom i niewiastom świątynnym. Później, gdy podrosła, była szykowana do zamążpójścia. Wybrankiem wskazanym przez Ducha Świętego został Józef z Galilei. Gdy była w Nazarecie Archanioł Gabriel zwiastował jej, że za sprawą Ducha Świętego urodzi syna.

Narodziny Jezusa miały miejsce w Betlejem. Rodzina musiała jednak szybko uchodzić stamtąd do Egiptu chroniąc się przed mordem dzieci zorganizowanym przez Heroda, który dowiedział się o przyjściu na świat Mesjasza.

Niewiele mówią źródła na temat życia Maryi podczas 33-letniego życia Jezusa, jest jednak jej sławetna rola jako Matki Bożej, która cierpi widok sromotnego losu syna. Maryja jest obecna w czasie drogi krzyżowej, cierpi też pod krzyżem. Tam w duchowym testamencie Jezus, ustanowił między nią, a jego umiłowanym uczniem duchową relację macierzyńską, która wg wiary Kościoła jest otwarta dla każdego z uczniów Jezusa.

Ostatnie lata życia Matka Boża spędziła razem z Janem w Efezie. Zgodnie z tradycją Kościoła katolickiego została wzięta po śmierci wraz z ciałem do nieba.

Biografia rozszerzona Maryi

Maria z Nazaretu, znana jako Maryja lub Miriam, przyszła na świat w Jerozolimie lub Seforis przed 20 r. p.n.e.

Pochodzenie, rodzice, dzieciństwo

Według przekazów pozabiblijnych, czyli Protoewangelii Jakuba i trzynastowiecznej Złotej legendy ojcem Maryi był Joachim, a matką Anna. Małżonkowie Joachim i Anna wyglądali potomka z utęsknieniem. Źródła mówią o przysiędze, jaką złożyli Panu. Obiecali Bogu, że jeśli da im dziecko to oddadzą go na służbę Bożą. Zanosili do Boga wiele modlitw, aż pewnego dnia Annie ukazał się anioł, który oznajmił, że nie tylko pojawi się to dziecko, ale będzie wielbione przez niezliczone rzesze wiernych. Dziewięć miesięcy po objawieniu na świat przyszła córka. Zgodnie z wolą anioła nadano jej imię Maria. Na wychowanie kapłanom i niewiastom usługującym w świątyni została oddana przez rodziców już w wieku trzech lat.

Matka Marii – św. Anna, miała być siostrą św. Elżbiety (matki Jana Chrzciciela) i w związku z tym Maria była siostrzenicą Elżbiety.

Okoliczności małżeństwa z Józefem

Tradycja chrześcijańska głosi, że Maryja spędziła dziecięce lata w świątyni jerozolimskiej. Gdy minął ten okres Jej życia, kapłani zdecydowali, że nie może ona tam dłużej przebywać i powinna wyjść za mąż, podobnie jak wszystkie niewiasty izraelskie. Teologowie katoliccy są przekonani, iż małżeństwo św. Józefa z Maryją nastąpiło wskutek Bożej ingerencji.

Spośród sześciu apokryfów nowotestamentowych, aż trzy stwierdzają, iż Józef został wybrany na męża Maryi przez publicznie dokonany cud.

Protoewangelia Jakuba w ten sposób opisuje to zdarzenie: „Anioł Pański stanął przy nim (przy arcykapłanie) i rzekł do niego: Zachariaszu, wynijdź i zawołaj wdowców spośród ludu, a niech każdy przyniesie gałązkę, bowiem któremu z nich objawi Pan, tego żoną będzie (Maryja)… On zaś otrzymawszy gałązki wszystkich, wszedł do świątyni i modlił się. A gdy ukończył modły, wyszedł i zwrócił im gałązki, jakie od nich wziął, i nie było na nich znaku. Ostatnią gałązkę wziął Józef i oto gołębica wyleciała z gałązki i wzleciała na głowę Józefa. I rzekł kapłan: Ty jesteś wybrany losem, abyś pełnił opiekę nad dziewicą Pańską„.

Narodziny Jezusa

Zaślubiny Maryi z Józefem były prawie rzeczywistym małżeństwem, brakowało jedynie wspólnego zamieszkania pod jednym dachem. Narzeczona pozostawała przez około rok w prawnej zależności od swojego przyszłego męża, przebywając w domu swoich rodziców. Zaręczonych obowiązywała wierność, a stosunki małżeńskie między narzeczonymi były zabronione.

W takiej sytuacji, już po zaręczeniu z Józefem, lecz przed zamieszkaniem, Maryja znalazła się brzemienną za sprawą Ducha Świętego (Mt 1, 18). Wieść, że urodzi Jezusa zwiastował jej Archanioł Gabriel. Ewangelia Mateusza mówi, że kiedy Józef uświadomił sobie, że spodziewa się dziecka, zamierzał ją potajemnie oddalić, jednak podczas snu objawił mu się anioł, który powiedział, aby tego nie czynił. Józef wypełnił polecenie anioła.

Niedługo potem Maria odwiedziła dom kapłana Zachariasza i jego żony Elżbiety (rodzice Jana Chrzciciela):

„[Maryja] Weszła do domu Zachariasza i pozdrowiła Elżbietę. Gdy Elżbieta usłyszała pozdrowienie Maryi, poruszyło się dzieciątko w jej łonie, a Duch Święty napełnił Elżbietę. Wydała ona okrzyk i powiedziała: «Błogosławiona jesteś między niewiastami i błogosławiony jest owoc Twojego łona. A skądże mi to, że Matka mojego Pana przychodzi do mnie? Oto, skoro głos Twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dzieciątko w moim łonie. Błogosławiona jesteś, któraś uwierzyła, że spełnią się słowa powiedziane Ci od Pana».” (Łk 1, 40-45)

Jezus urodził się w Betlejem, gdyż jak tłumaczy Łukasz Ewangelista było to związane z koniecznością ogłoszonego w całym państwie spisu ludności. Po urodzeniu Maria położyła go w żłobie. Okoliczni pasterze, którzy dowiedzieli się od anioła o narodzinach Mesjasza, oddali mu cześć, a następnie uczynili to mędrcy ze Wschodu.

Rodzina była zmuszona do szybkiej emigracji do Egiptu, chroniąc w ten sposób syna przed mordem dzieci, jaki wówczas zorganizował król żydowski Herod, który w obawie przed utratą władzy wydał rozkaz wymordowania wszystkich chłopców do drugiego roku życia. Wcześniej mieli się udać do świątyni, aby wg. Mojżeszowego Prawa pierworodne dziecko płci męskiej poświęcić Jahwe.

Działalność publiczna Jezusa

Maryja rzadko pojawia się w przekazach biblijnych na temat publicznej działalności Jezusa. Uczestniczyła wraz synem w weselu w Kanie Galilejskiej będąc świadkiem pierwszego cudu Jezusa (por. J 2, 1-12). Jezus w swoich słowach podkreślał, że nie są ważne więzy krwi i macierzyństwo biologiczne, lecz duchowa relacja braterska i siostrzana, która wynika ze słuchania Słowa Bożego i wypełniania go. Święta Maria wraz ze św. Marią Magdaleną, św. Marią Kleofasową i św. Janem stali pod krzyżem, gdzie Jezus w duchowym testamencie, ustanowił między nią a jego umiłowanym uczniem duchową relację macierzyńską, która wg. wiary Kościoła jest otwarta dla każdego ucznia Jezusa.

Wg. Dziejów Apostolskich, po zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu Jezusa, wraz z apostołami i pozostałymi bliskimi uczniami Jezusa (około 120 osób) oczekiwali w Wieczerniku na Zesłanie Ducha Świętego.

Koniec życia ziemskiego Matki Bożej

Ostatnie swe lata życia Maryja spędziła wraz z Janem w Efezie. Tradycja Kościoła katolickiego podaje, że po śmierci została wzięta wraz z ciałem do nieba.

Informacje na temat wniebowzięcia pojawiają się w Złotej legendzie. Zaczerpnięte zostały z apokryficznej księgi, której autorstwo przypisuje się Janowi Ewangeliście. Legenda podaje, że po wniebowstąpieniu Jezusa, Marię mieszkającą w pobliżu góry Syjon odwiedził anioł, trzymający gałązkę palmową. Otrzymała od niego wiadomość, że za 3 dni opuści ziemskie ciało i powiedział, że przybędą w dniu jej śmierci. Gdy siedziała razem z aniołem, jej dusza opuściła ciało i udała się w ramiona syna. Apostołowie dostali polecenie od Jezusa by pochować ciało Marii w dolinie Cedron, jednak 3 dni później Jezus powrócił na ziemie, by zapytać w jaki sposób może Marię uczcić. Apostołowie zaproponowali zabranie ciała Maryi do nieba, by na zawsze pozostawało po jego prawicy. Archanioł Michał zszedł na Ziemię, by złączyć jej ciało z duszą. Wyszła z grobu i została wzięta do nieba, a jej szaty miały pozostać w grobie dla wiernych na pociechę. Suknia, która jest przypisywana Marii stała się później relikwią w Chartres w katedrze Notre Dame. Papież Pius XII w 1950 ogłosił dogmat o wniebowzięciu Maryi, jednak nie jest on uznawany przez protestantów. Natomiast Cerkiew prawosławna wierzy w zaśniecie Maryi, lecz bez dogmatyzowania tej nauki.

Ciekawostki o Maryi

• Św. Joachim – ojciec Maryi – zmarł wkrótce po przyjęciu Maryi na służbę u kapłanów.
• Słynny Zachariasz był tą osobą, która przyjęła Maryję na służbę do zakonu.
• Pozostawała w zakonie całe 9 lat.
• Maryja patronuje życiu konsekrowanemu niewiast.
• Jakkolwiek Pismo Święte nie mówi wiele o życiu Maryi w czasie między narodzinami a śmiercią Jezusa Chrystusa, to istnieją pisma apokryficzne mówiące znacznie więcej, natomiast ich litera nie jest potwierdzana przez Kościół.
• Według tradycji wschodniochrześcijańskiej św. Łukasz Ewangelista po zesłaniu Ducha Świętego namalował trzy przedstawienia – ikony Matki Boskiej.
• Błogosławiona Anna Katharina Emmerich (1774-1824) to mistyczka i wizjonerka, która jest autorką sześciu tomów z objawieniami. Jeden z nich jest szczególnie poświęcony Matce Boskiej i nosi tytuł Życie Maryi.