Charles de Gaulle (ur. 1890 – zm. 1970 r.) był francuskim politykiem, generałem brygady, mężem stanu i teoretykiem wojskowości. Był jednym z najwybitniejszych polityków XX wieku.


Krótki życiorys Charlesa de Gaulle’a

Charles Joseph Marie de Gaulle przyszedł na świat 22 listopada 1890 w Lille. Był francuskim mężem stanu, politykiem, teoretykiem wojskowości. Brał udział w I wojnie światowej, natomiast w czasie II wojny światowej stanął na czele emigracyjnego rządu Francji . Pełnił też funkcję jako sekretarz Obrony Narodowej. W latach 1959-1969 de Gaulle był prezydentem Francji oraz twórcą nowej konstytucji. Dążył  do całkowitej niezależności swej ojczyzny. W 1969 roku de Gaulle podał się do dymisji. Zmarł 1,5 roku po tym wydarzeniu – 09/11/1970, w miejscowości Colombey-les-Deux-Églises, we Francji. W ceremonii pogrzebowych uczestniczyli nie tylko przedstawiciele władz francuskich, bo i przywódcy całego świata (Polskę reprezentował wówczas przewodniczący Rady Państwa Marian Spychalski).

Rozszerzona biografia Charlesa de Gaulle’a

Dzieciństwo

De Gaulle urodził się we francuskim przemysłowym regionie Lille w departamencie Nord, jako trzecie z pięciorga dzieci. Wychował się w pobożnej katolickiej i tradycyjnej rodzinie. Henri de Gaulle pochodził z długiej linii szlachty parlamentarnej wywodzącej się z Normandii i Burgundii. Jego ojciec, Henri de Gaulle, był profesorem historii i literatury w jezuickim college’u, człowiekiem, który ostatecznie zdecydował się założyć własną szkołę. Natomiast Matka De Gaulle’a, Jeanne (z domu Maillot), wywodziła się z rodziny zamożnych przedsiębiorców z Lille. Miała pochodzenie francuskie, irlandzkie, szkockie, holenderskie i niemieckie.

Ojciec De Gaulle’a zachęcał do dyskusji historycznej i filozoficznej między swoimi dziećmi w czasie odbywania rodzinnych posiłków, a dzięki jego zachęcie de Gaulle od najmłodszych lat zapoznał się z historią Francji. Zaskoczony opowieścią swojej matki o tym, jak płakała jako dziecko, kiedy usłyszała o kapitulacji Francji wobec Niemców w Sedanie w 1870 r., młody De Gaulle zainteresował się strategią wojskową. Był również pod wpływem jego wuja, który był historykiem i pisał książki i broszury opowiadające się za zjednoczeniem Walijczyków, Szkotów, Irlandczyków i Bretonów w jeden naród. Jego dziadek Julien-Philippe był także historykiem, a babcia Josephine-Marie pisała wiersze, które nawiązywały do ​​wiary chrześcijańskiej.

Edukacja i wpływy intelektualne

Kiedy miał dziesięć lat, czytał historię średniowiecza. De Gaulle zaczął pisać jako nastolatek, zwłaszcza poezję. Czytywał filozoficznedzieła takich pisarzy jak Bergson, Péguy i Barrès. Oprócz niemieckich filozofów Nietzschego, Kanta i Goethego czytał dzieła starożytnych Greków (zwłaszcza Platona) oraz prozę romantycznego poety Chateaubrianda.

De Gaulle kształcił się w Paryżu w Collège Stanislas i studiował krótko w Belgii, gdzie nadal wykazywał zainteresowanie czytaniem i studiowaniem historii oraz podzielał tą dumę, którą wielu jego rodaków odczuło z osiągnięć swojego narodu. W w wieku piętnastu lat napisał esej wyobrażający „Generała de Gaulle’a” prowadzącego armię francuską do zwycięstwa nad Niemcami w 1930 r .; później napisał, że w młodości oczekiwał nieuniknionej wojny z Niemcami, aby pomścić porażkę Francji w 1870 r.

Francja w latach młodzieńczych de Gaulle’a była podzielonym społeczeństwem z wieloma tendencjami, które nie były mile widziane w rodzinie de Gaulle’a: szerzenie się socjalizmu i syndykalizmu, prawne oddzielenie Kościoła od państwa w 1905 r. oraz skrócenie okresu służby wojskowej do dwóch lat było przez niego traktowane jako przejaw zepsucia. Równie niemile widziane były Entente Cordiale (serdeczne porozumienie) z Wielką Brytanią, pierwszy kryzys marokański, a przede wszystkim sprawa Dreyfusa. Henri de Gaulle stał się zwolennikiem Dreyfusa, czyli stronnikiem w sprawie, która przez 10 lat toczyła się również w obszarze publicznym, dotycząc niesprawiedliwego wyroku na tymże francuskim oficerze żydowskiego pochodzenia.

De Gaulle nie był wybitnym uczniem, ale od 1906 r. ciężko pracował nad szkolnymi wynikami, koncentrując się na zdobyciu miejsca na szkoleniu w akademii wojskowej Saint-Cyr. Do dziś padają sugestie, że de Gaulle wstąpił do wojska, mimo że był bardziej skłonny do kariery pisarza i historyka, częściowo po to, by zadowolić ojca, a częściowo dlatego, że była to jedna z niewielu sił jednoczących, które reprezentowały całe społeczeństwo francuskie. Później napisał, że „kiedy wstąpiłem do wojska, była to jedna z największych rzeczy na świecie”.

De Gaulle na frontach obu wielkich wojen

W efekcie de Gaulle ukończył szkołę Saint-Cyr w 1912 roku. Wkrótce też został oficerem na froncie pierwszej wojny światowej. Był kilkakrotnie ranny, a później wzięty do niewoli w Verdun. W okresie międzywojennym opowiadał się za mobilnymi dywizjami pancernymi. Podczas inwazji niemieckiej w maju 1940 r. dowodził dywizją pancerną, która kontratakowała najeźdźców; następnie został mianowany podsekretarzem ds. wojny. De Gaulle, odmawiając przyjęcia zawieszenia broni, wezwał ludność francuską, by przeciwstawiła się okupacji i kontynuowała walkę. Poprowadził później rząd na uchodźstwie i Wolne Siły Francuskie przeciwko państwom Osi. Pomimo mroźnych stosunków ze Zjednoczonym Królestwem, a zwłaszcza ze Stanami Zjednoczonymi, pojawił się jako niekwestionowany przywódca francuskiego ruchu oporu.. Został szefem Rządu Tymczasowego Republiki Francuskiej w czerwcu 1944 r., później Tymczasowego rządu Francji po jej wyzwoleniu. Już w 1944 roku De Gaulle wprowadził politykę gospodarczą, która obejmowała znaczną kontrolę państwa nad gospodarką kapitalistyczną, po której nastąpił 30 letni bezprecedensowy wzrost gospodarczy, znanego jako Trente Glorieuses.

Kwestie kolonialne

W nowej Czwartej Republice zrezygnował ze swych działań na początku 1946 r. Przeszedł na emeryturę na początku lat 50. XX wieku i napisał książkę o swoich doświadczeniach wojennych zatytułowaną „Wspomnienia wojenne”, która to pozycja szybko stała się podstawą współczesnej literatury francuskiej. Kiedy wojna algierska rozbiła niestabilną Czwartą Republikę, Zgromadzenie Narodowe przywróciło go do władzy podczas kryzysu w maju 1958 r. Dzięki temu założył Piątą Republikę pod swym silnym przewodnictwem, zostając wybranym do kontynuowania swej polityki. Udało mu się utrzymać Francję razem, podejmując kroki w celu zakończenia walk kolonialnych, ku wielkiemu niezadowoleniu Pieds-Noirs (narodowości francuskiej w Algierii) i wojska; mianowicie czynników, które uprzednio poparły jego powrót do władzy w celu utrzymania rządów kolonialnych. W efekcie de Gaulle był patronem niepodległości Algierii i stopniowo innych kolonii francuskich.

Program polityczny

W kontekście zimnej wojny De Gaulle twierdził, że Francja jako główne mocarstwo nie powinna polegać na innych krajach, takich jak Stany Zjednoczone, lecz na wewnętrznym bezpieczeństwie narodowym i dobrobycie. W tym celu prowadził politykę „niepodległości narodowej”, która doprowadziła go do wycofania się ze zintegrowanego dowództwa wojskowego NATO i uruchomienia niezależnego programu rozwoju nuklearnego. Dzięki temu Francja stała się czwartą potęgą jądrową. Przywrócił poprawne stosunki francusko-niemieckie, aby stworzyć europejską przeciwwagę wobec strefy angloamerykańskiej i sowieckiej, a to poprzez podpisanie traktatu Elizejskiego 22 stycznia 1963 r. Sprzeciwił się jednak rozwojowi ponadnarodowej Europy, faworyzując suwerenną Europę narodów. De Gaulle otwarcie skrytykował interwencję Stanów Zjednoczonych w Wietnamie i „wygórowany przywilej” dolara amerykańskiego. W późniejszych latach jego poparcie dla hasła „Vive le Québec libre” i jego dwa weta związane z wejściem Wielkiej Brytanii do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej wywołały znaczne kontrowersje, zarówno w USA, jak i w Europie.

Schyłek rządów i śmierć francuskiego męża stanu

Chociaż ponownie wybrany na prezydenta Republiki w 1965 r., wydawał się tracić silne wpływy na skutek powszechnych protestów studentów i pracowników w maju 1968 r. Jednak ponownie przetrwał kryzys i wygrał wybory do Zgromadzenia Narodowego. De Gaulle zrezygnował w 1969 r. po przegraniu referendum, w którym zaproponował większą decentralizację kraju. Zmarł rok później w swojej rezydencji w Colombey-les-Deux-Églises, pozostawiając niedokończone wspomnienia prezydenckie. Wiele francuskich partii i postaci politycznych twierdzi, że jest dziedzictwem gaullistowskim; jego to pamięci poświęcono wiele ulic i zabytków we Francji.

Ciekawostki o Charlesie de Gaulle’u

  • Został wybrany „Człowiekiem Roku” magazynu Time (1958).
  • W latach 1919 -1921 generał de Gaulle brał udział we francuskiej misji wojskowej w Polsce. Jako major walczył w słynnej Bitwie Warszawskiej dowodząc jednym z polskich oddziałów. W związku z tym, w roku 1922 został odznaczony przez samego Marszałka Piłsudskiego Orderem Virtuti Militari V klasy.
  • Gen. Charles de Gaulle wciąż jest dla Francuzów postacią najważniejszą w historii, daleko w tyle pozostawiając takich gigantów jak cesarz Napoleon czy król Karol Wielki.
  • Wizje swojej wielkości przeżywał już jako dorastający chłopiec. Wyobraźnia sama podsuwała mu obrazy, w których ratuje Francję przed jej wrogami.
  • Z jego inicjatywy Francja opuściła struktury NATO.
  • Liczył sobie prawie 2 metry wzrostu.
  • De Gaulle był też autorem koncepcji Europy Ojczyzn, czyli alternatywy dla budowanej wówczas integracji na bazie Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali.

Cytaty Charlesa de Gaulle’a

„Niech żyje Zabrze – najbardziej śląskie z miast śląskich, a zatem najbardziej polskie z miast polskich!”

„Nie gwałci się własnej żony.”

„Ludzie mogą mieć przyjaciół, mężowie stanu nie.”

„Dyplomaci są użyteczni tylko podczas pięknej pogody. Kiedy pada deszcz – toną w każdej kropli.”

„Człowiek czynu nie może być pozbawiony dużej dozy egoizmu, pychy, oziębłości i chytrości.”

Źródła

Zdjęcie pochodzi z portalu wikimedia.org. Autorem jest Steiner, Egon. Zdjęcie zostało wykorzystane na podstawie licencji CC BY-SA 3.0 DE.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Charles_de_Gaulle
https://www.biography.com/political-figure/charles-de-gaulle
https://biografia24.pl/charles-de-gaulle/
https://www.filmweb.pl/person/Charles+de+Gaulle-105652/trivia
https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/276736,Charles-de-Gaulle-uratowal-honor-Francji
https://pl.wikiquote.org/wiki/Charles_de_Gaulle

Jak oceniasz ten artykuł?

Kliknij na gwiazdki i oceń. Twoja opinia jest dla nas ważna.

Średnia głosów to 5 / 5. Oddanych głosów: 3

Brak oddanych głosów. Bądź pierwszym, który oceni artykuł!

Przykro nam, że tak oceniłeś ten artykuł.

Pomóż nam usprawnić ten artykuł. Doceniamy konstruktywną krytykę.

W jaki sposób możemy poprawić ten artykuł?

Ciekawe artykuły