Adam Prot Asnyk, pseudonim „Jan Stożek”, „El…y”, przyszedł na świat w Kaliszu 11 września 1838 roku. Zmarł w Krakowie 2 sierpnia 1897 roku. Był polskim poetą i dramatopisarzem. W roku 1863 był członkiem powstańczego . Był oprócz tego doktorem filozofii Rządu Narodowego, redaktorem dziennika „Nowa Reforma”, członkiem honorowym Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswil.
Biografia i życiorys Adama Asnyka
Pochodził z rodziny szlacheckiej, jako synem Kazimierza (ojcem był powstaniec listopadowy), który po odbyciu zesłania został handlarzem skór (na czym dorobiwszy się znacznego majątku, bowiem mógł otworzyć hotel i placówkę księgarską), matką Asnyka była zaś Konstancja z Zagórowskich.
W 1849 roku Asnyk rozpoczął naukę w kaliskiej Wyższej Szkole Realnej w Kaliszu, gdzie w 1853 złożył egzamin dojrzałości. Podjął następnie studia w warszawskim Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa w Marymoncie (1856), następnie uczył się w warszawskiej Akademii Medyko-Chirurgicznej w Warszawie oraz na uniwersytetach we Wrocławiu (1859–1860), Paryżu (1861) i Heidelbergu (1861–1862). Brał udział w ruchu spiskowym; w związku z czym został aresztowany i uwięziony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej. W powstaniu styczniowym został członkiem wrześniowego Rządu Narodowego. W latach 1864–1867 Adam Asnyk przebywał za granicą, w 1866 dzięki swym naukowym staraniom uzyskał doktorat z filozofii Uniwersytetu Ruprechta i Karola w Heidelbergu. Po powrocie do kraju zamieszkał we Lwowie, a w 1870 przyjechał do Krakowa i tamże osiedlił się. Debiutował natomiast w 1870 na łamach dziennika „Kaliszanin”, przedmiotem publikacji był wiersz „Rodzinnemu miastu”.
W 1875 roku Asnyk ożenił się z Zofią Kaczorowską, owocem związku został syn Włodzimierz. W styczniu 1882 został następnie wydawcą krakowskiego dziennika zatytułowanego „Reforma”, który to tytuł zmienił się wkrótce na „Nowa Reforma”, której redaktorem był Asnyk od grudnia 1889 do stycznia 1895. Od 1884 był natomiast radnym miejskim w Krakowie. W 1889 został również posłem galicyjskiego Sejmu Krajowego. Był jednym z tych zaangażowanych, którzy założyli Towarzystwo Szkoły Ludowej w Krakowie w roku 1882, był też członkiem honorowym TSL (Towarzystwa Szkoły Ludowej). Podejmował przy tym wyprawy wysokogórskie w Tatry, będąc jednym z pierwszych członków powstałego Towarzystwa Tatrzańskiego. Wiele podróżował Asnyk po krajach Europy. W 1888 odbył na przykład podróż do Włoch, tamże na Sycylię, później zwiedził Maltę i północne wybrzeże Afryki, zakończył tą wyprawę w Marsylii. Wreszcie w 1894 roku odbył podróż na Cejlon i do dalekich Indii.
Zmarł 2 sierpnia 1897 roku w Krakowie. Został pochowany w Krypcie Zasłużonych na Skałce w Krakowie.
Ciekawostki o Adamie Asnyku
- W szkole, do której uczęszczał, zawarł przyjaźń m.in. ze słynnymi wtedy i później braćmi Agatonem i Stefanem Gillerami.
- Ojcem chrzestnym Adama Asnyka został Walenty Stanczukowski, niezwykle popularny wtedy lekarz i uczestnik powstania listopadowego.
- W tym samym dzienniku co Asnyk, i w tym samym roku, debiutowała Maria Konopnicka (1870 rok).
- W 1890 roku Asnyk był inicjatorem akcji sprowadzenia z Paryża prochów Adama Mickiewicza.
Cytaty Adama Asnyka
„Żyć to nie znaczy iść przez róże,
Sięgać po laury, zbierać oklaski.
Żyć to znaczy przetrwać wszystkie burze
I dążyć tam, gdzie świecą ideałów blaski.”
„Nie baw się w bohatera!
Nadludzką nie błyszcz cnotą:
Kto w górę wciąż spoziera,
Ten łatwo wejdzie w błoto.”
„Każda epoka ma swe własne cele
I zapomina o wczorajszych snach:
Nieście więc wiedzy pochodnię na czele
I nowy udział bierzcie w wieków dziele –
Przyszłości podnoście gmach!”
„Miłość jest jak cień człowieka,
kiedy ją gonisz ona ucieka.”
Źródła
- https://www.cytaty.info/autor/adamasnyk.htm
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Adam_Asnyk
- https://pl.wikiquote.org/wiki/Adam_Asnyk
Ciekawe artykuły
