Władysław Reymont

Władysław Reymont (1867 – 1925) jest jako noblista znany pod tym właśnie nazwiskiem, ale nie zawsze tak było. Pierwotnie nazwisko to brzmiało Rejment. Był polskim pisarzem, prozaikiem i nowelistą, przedstawicielem naturalizmu i realizmu – Młodej Polski.


Krótki życiorys Władysława Reymonta

Władysław Stanisław Reymont przyszedł na świat 7 maja 1867 r. w Kobielach Wielkich. Był polskim pisarzem, laureatem Literackiej Nagrody Nobla za epopeję „Chłopi”. Reymont był przedstawicielem literackiego realizmu, w którym łatwo również odnaleźć elementy naturalizmu. Był twórcą na wskroś młodopolskim. Ojciec Władysława Reymonta jako organista z powołania pragnął, by syn poszedł w jego ślady. Wbrew jednak woli rodziców Władysław poszedł w ślady ojca inaczej, odmawiał bowiem uczęszczania do szkół, za to fortepianem było mu pióro i kartka, na których to z czasem wygrywał melodie przemawiające do serc czytelników. Wpierw jednak uczył się, aby zdobyć fach fizyczny, będący podstawą utrzymania. Został więc czeladnikiem. W latach 1884-1889 Władysław Reymont udzielał się jako aktor w teatrach ogródkowych, czyli wędrownych trupach teatrach. W 1894 roku przeniósł się do Warszawy i zaczął zajmować się dziennikarstwem. Pod koniec lat 90. XIX wieku, gdy nadarzyła się okazja do podróży europejskich, szansę wykorzystał. Napisał w tym czasie „Pielgrzymkę do Jasnej Góry” i utwory takie jak „Komediantka” oraz „Fermenty”. W 1899 roku ukazała się natomiast „Ziemia obiecana”. Rok później Reymont uległ poważnemu wypadkowi na kolei (miał m.in. złamane 12 żeber). Za sprawą wysokiego odszkodowania zdobył niezależność finansową. W międzyczasie ożenił się. W latach 1904 – 1909 ukazała się w odcinkach jego powieść pt. „Chłopi”. Otrzymał za to Nagrodę Nobla. Zmarł w Warszawie w 1925 roku.

Biografia rozszerzona Władysława Reymonta

Od aktorstwa po publicystykę

Uczył się na czeladnika. Innego wykształcenia nie udało mu się uzyskać. Był na samym początku swych literackich zainteresowań aktorem w teatrach zwanych ogródkowymi, wystawianych bowiem często w ogródkach domostw i pomniejszych instytucji. Zdobył dzięki temu doświadczenie, bowiem ucząc się kwestii miał do czynienia z literaturą wszelaką. W ten sposób powstała jego powieść pt. „Komediantka”. Niestety to nie wystarczało, aby utrzymywać się regularnie przy życiu, raczej aby dorobić w ramach hobby. W tym czasie pracował na przykład jako dróżnik. Udało mu się z czasem poznać niemieckiego spirytystę, dzięki któremu mógł podjąć podróże europejskie, służąc mu jako medium. Miewał jednak chwilę poważnego zwątpienia, na tyle długotrwałe i pesymistyczne, że rozważał wycofanie się z aktywności na rzecz posługi kapłańskiej. Chwile te udało mu się z czasem przezwyciężyć, został więc mieszkańcem Warszawy, gdzie podjął prace dziennikarskie w stołecznych czasopismach.

Ziemia obiecana

W ramach prac dziennikarskich nadeszła dla niego możliwość podjęcia działalności reporterskiej. Bywał z ludźmi i poznawał sprawy różnej wagi, od pomniejszych zdarzeń, po spore wydarzenia społeczne. W ten sposób udał się wraz z wiernymi na jedną z pielgrzymek. Następnie opisał wydarzenie w reportażu, tytułując go. „Pielgrzymka do Jasnej Góry”. Okazał się to być strzał w dziesiątkę, bowiem zaczął być rozpoznawalny. Fakt ten wykorzystał w odpowiednim momencie publikując swoje nowele w czasopismach. Miał w związku z tym pewne obawy, jednak krytyka obeszła się z nim w sposób rzeczowy i dobry. Nabrał więc pewności siebie. Postanowił napisać coś o czym myślał od dłuższego czasu, a na myśli miał powieść. Nie była to praca od podstaw, ponieważ miał już przygotowane fragmenty materiałów – wkrótce wyszły jego „Fermenty” oraz „Komediantka”. Doszedł przy tym do wniosku, że ważną rolę w jego życiu pełnią podróże. W związku z tym przeprowadzić ważne obserwacje udając się w wiele miejsc nie tylko krajowych. Również za granicą. Bywał też w Łodzi, która zdawała mu się przedstawiać klimat bliski realizmowi. Napisał więc powieść o Łodzi pt. „Ziemia obiecana”.

Literacka Nagroda Nobla

W roku 1902 nadszedł czas odpowiedni, Reymont ożenił się. Małżonka okazała się niemal niezbędna, bowiem opiekowała się nim w momencie, kiedy ulegając poważnemu wypadkowi na kolei został niemal unieruchomiony. Tymczasem tematy zgromadzone i ilość materiału pozwoliła napisać mu na przestrzeni lat 1904 – 1909 dzieło wiekopomne, mianowicie powieść „Chłopi”. Wraz z końcem I wojny, w roku 1919, pisarz udał się do tam gdzie był już myślami dużo wcześniej, bowiem do Stanów Zjednoczonych. Nie przestawał pracować. Natomiast rok 1924 był dla Reymonta tą „ziemią obiecaną”, która podarowała mu laury najwyższych lotów, ponieważ został laureatem Nagrody Nobla, a to dzięki za „Chłopom”. Komisja noblowska doceniła przede wszystkim realizm i naturalizm powieści, przedstawiony przez Reymonta wnikliwy obraz hermetycznych wiejskich środowisk, z ich specyficznym trybem życia i kulturą. W „Chłopach” odzwierciedlił znakomicie obyczajowość wiejską, jak również wizerunki współczesnych mu chłopów, kwintesencją zostały wątki szczegółowe – gratka dla ówczesnych pisarzy i znawców pióra. Z kolei „Ziemia obiecana”, była to powieść pierwsza pod względem opisów zaangażowanych społecznie. Jest to obraz miasta relacji pomiędzy przemysłem a jego mieszkańcami, w którym ścierają się ludzie różnego pochodzenia i statusu społecznego, mniejszości narodowe oraz ludzie zwykli. Reymont pokazuje Łódź jako miejsce dość nieprzyjazne dla ludzi spoza industrii urbanistycznej, to natomiast z uwagi na pęd wielu do zysku za wszelką cenę. Poniekąd nawet jako miasto łamiące kręgosłupy moralne uczciwych i spokojnych. Podczas lektury nasuwa się naturalizm kojarzony z ”miejską dżunglą” i jej drapieżną walką o byt, gdzie słabi giną a silni zwyciężają – gdzie ideały są wkładane pomiędzy bajki, czy też poświęcane na ołtarzu mamony. Taki jest ten obraz, bo faktycznie nie chciało być inaczej w ówczesnej Łodzi. Być może to „Ziemia obiecana” zadecydowała, że powieść „Chłopi” została doceniona najwyżej, czyli powieść, która ukazała się na krótko przed jego śmiercią, również w roku 1925. Reymont został pochowany na Powązkach. Serce pisarza znajduje się w urnie, w kościele św. Krzyża w Warszawie.

Ciekawostki o Władysławie Reymoncie

  • Pierwotnie miał na nazwisko Rejment. Motywy zmiany nazwiska nie są znane. Bywało, że nazwisko było skracane i przez wielu pisane błędnie. Być może nawet zmienił nazwisko ze względu na konotacje słowa „rejmentować”, bowiem w staropolskiej gwarze terminem tym zwykło się określać przeklinanie.
  • Utwory Reymonta, przede wszystkim powieść „Chłopi”, zostały przełożone na 27 języków, w tym takie języki jak pali (Indie) czy język japoński.
  • Z uwagi na problemy zdrowotne, nie odebrał osobiście nagrody Nobla.
  • W Łodzi spędził kilka miesięcy. Tymczasem stworzył najpełniejszy literacki obraz Łodzi jaki udało się oddać w historii.
  • Pociągał go spirytyzm, okultyzm, mediumizm czy też teozofia. Był ponadto członkiem Warszawskiego Towarzystwa Psychologicznego.
  • Mimo, że egzamin czeladniczy zdał na ocenę bardzo dobrą, nie przepracował ani jednego dnia w wyuczonym zawodzie.

Cytaty Władysława Reymonta

„Nie kpij… Ty jesteś okropny po prostu z drwinami swoimi. Kijem nie zrobiłbyś tyle ludziom krzywdy, co im robisz drwinami i cynizmem swoim.”

„Wiatr i życie to wielki młyn, w którym się trą na miazgę mózgi i sumienia.”

„Bieda to ogień, co spala drzewo, puch i wszelkie śmiecie, ale metal szlachetny wychodzi z niego jeszcze czystszym.”

Źródła

  • „300 postaci które zmieniły historię Polski i świata”. Videograf II, Chorzów 2008
  • https://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82adys%C5%82aw_Reymont
  • https://biografia24.pl/wladyslaw-reymont/

Jak oceniasz ten artykuł?

Kliknij na gwiazdki i oceń. Twoja opinia jest dla nas ważna.

Średnia głosów to 0 / 5. Oddanych głosów: 0

Brak oddanych głosów. Bądź pierwszym, który oceni artykuł!

Przykro nam, że tak oceniłeś ten artykuł.

Pomóż nam usprawnić ten artykuł. Doceniamy konstruktywną krytykę.

W jaki sposób możemy poprawić ten artykuł?

Ciekawe artykuły