Lech Wałęsa

Lech Wałęsa (ur. 29 września 1943) jest z wykształcenia elektrykiem, z doświadczenia natomiast polskim politykiem, zasłużonym działaczem związkowym, który przewodniczył związkowi NSZZ „Solidarność” w latach osiemdziesiątych. Był prezydentem RP w latach 1990 – 1995. Otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla.

Krótki życiorys

Lech Wałęsa urodził się 29 września 1943 roku. Kształcił się na pracownika fizycznego i elektryka. Zdobywszy to wykształcenie pracował w przedsiębiorstwach państwowych. Został też pracownikiem stoczni Gdańsk. Wielokrotnie aresztowany za działalność opozycyjną względem polityki władz PRL. Szczególnie aktywny był w pamiętnych strajkach grudnia ’70 oraz w roku 1980. W międzyczasie działał na rzecz pamięci o miesiącach przełomów. W 1980 roku wykonał uwieńczony sławetnym nagraniem wideo skok przez ogrodzenie. Tygodnik „Time” uznał go Człowiekiem Roku 1981. Internowany w 1981, przebywał w zamknięciu rok, po czym wrócił do pracy w stoczni. Otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla. Później jego zdjęcie przy kandydatach do sejmu kontraktowego było poniekąd przepustką startujących, utożsamianych w ten sposób z opozycją. Wałęsa uczestniczył w pracach Okrągłego Stołu. W roku 1990 został prezydentem niepodległej RP. Do dziś pozostaje ikoną „Solidarności”. Jakkolwiek startował jeszcze w wyborach prezydenckich roku 1995 i 2000, to nie udało mu się już później zdobyć poparcia porównywalnego z tym w roku 1990.

Biografia rozszerzona

Trudne konfrontacje

Urodził się w rodzinie chłopskiej. Ukończył szkołę podstawową. Następnie uczył się w zasadniczej szkole zawodowej. Został mechanizatorem rolnictwa. Pracował jako elektryk. Później odbył służbę wojskową, zostając kapralem. Wrócił do pracy. W roku 1967 Lech Wałęsa zajął stanowisko elektryka w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Brał czynny udział w strajkach grudnia ’70. SB i MO odbyło z nim wówczas specjalne przesłuchania. Po powrocie do pracy zasilił z powrotem związki zawodowe. Krytykował politykę Gierka w roku 1976, za co został zwolniony z pracy. Wtedy zatrudnił się w przedsiębiorstwie ZREMB – Zakładzie Remontowym Maszyn Budowlanych. W efekcie dalszych działań opozycyjnych ponownie otrzymał wymówienie. Przyjęto go do pracy w firmie Elektromontaż. Jako że swą działalność opozycyjną nadal prowadził, spotkało go kilkukrotne aresztowanie.

Przełomowe lata 1980 – 1983

Nadszedł rok 1980. Wykonał to wówczas sławetny skok przez ogrodzenie. Tygodnik „Time” uznał go Człowiekiem Roku 1981. Został w Międzyzakładowym Komitecie Strajkowym osobą nr 1. Był sygnotariuszem powstania „Solidarności” i rozmów z rządem. Należał w „Solidarności” do skrzydła umiarkowanego. Jako przewodniczący Krajowej Komisji Porozumiewawczej został internowany 13 grudnia 1981, czyli wraz z dniem wprowadzenia stanu wojennego. Odbywał spotkania z władzami. Wrócił do pracy po prawie roku internowania. Był listopad 1982. Natomiast do roku 1990 pozostawał elektrykiem w stoczni. Otrzymał Nagrodę Nobla w 1983 roku.

Od przewodniczącego do prezydenta

Dążył do legalizacji „Solidarności”. Rozmowy z Czesławem Kiszczakiem podjął w roku 1988, czyli z ministerstwem spraw wewnętrznych. Miała miejsce wtedy też telewizyjna debata pomiędzy Wałęsą a Alfredem Miodowiczem, który był wówczas przewodniczącym OPZZ (Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych). Debatę wygrał Lech Wałęsa. Brał udział w obradach Okrągłego Stołu, współtworząc porozumienia. W efekcie jego wizerunek był przepustką dla posłów opozycji, którzy startowali do sejmu kontraktowego. Zasługą Wałęsy było utworzenie rządu Tadeusza Mazowieckiego. W 1990 Wałęsa został pierwszym prezydentem wolnej Polski. Dążył do odnowy życia politycznego w kraju – w tym celu utworzył tak zwane BBWR (Bezpartyjny Blok Wspierania Reform), który nawiązywał swą nazwą, ale i programem, do dobrych tradycji przedwojennych. Wciąż cieszył się w świecie opinią tego, który decydował o demontażu starego ustroju. Wałęsa startował na prezydenta również w roku 1995 i 2000. Jednak nastroje w kraju przestały mu służyć i przegrał rywalizację . Uważany jest za jedną ze stu najważniejszych osób XX wieku.

Ciekawostki

• Sławomir Cenckiewicz jest historykiem oraz autorem wielu publikacji naukowych, popularnonaukowych i źródłowych. W tym autorem książki „SB a Lech Wałęsa”, w której rozprawia się z legendą „Solidarności”. Nie jest to bynajmniej krytyka bezpodstawna, ponieważ oparta na dobrze udokumentowanych źródłach, jakie udało się skompletować Cenckiewiczowi, chociażby we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej. Druga jego pozycja, nie mniej kontrowersyjna, zatytułowana jest „Sprawa Lecha Wałęsy”. Jest to książka – przyczynek do biografii, książka Sławomira Cenckiewicza, ale i współautora Piotra Gontarczyka, w której to obaj podjęli próbę rzeczowego udokumentowania tezy, że Lech Wałęsa, legendarny przywódca „Solidarności”, pierwszy prezydent III RP, po wydarzeniach grudniowych 1970 został na kilka lat tajnym współpracownikiem Służb Bezpieczeństwa.
• Pokojową Nagrodę Nobla odebrała małżonka Wałęsy, Danuta Wałęsa. Istniało bowiem wówczas ryzyko związane z polityką rządu PRL, która polegała na nakłanianiu członków opozycji do emigrowania.
• Władze PRL przesłały do Oslo w 1982 roku dokumenty szkalujące dobre imię Wałęsy, który według nich miał być współpracownikiem SB. Sprawa jest o tyle ciekawa, że dziś jego dobre imię zostało już podważone przez twarde materiały historyczne pracowników IPN.
• Dokładnie w dniu wylotu żony i syna Wałęsy do Norwegii po odbiór Nagrody, władze niemal odcięły Okęcie od świata. Aby uniknąć demonstracji wstrzymano ruch samochodowy w okolicy lotniska, podjęto szeroko zakrojoną akcję legitymowania wszystkich tam obecnych.
• Były rzecznik rządu Wojciecha Jaruzelskiego, Jerzy Urban, w niedawnej wypowiedzi akcentował złą kondycję psychiczną Lecha Wałęsy.
• Aleksander Kwaśniewski dementował niedawno doniesienia, jakoby Lech Wałęsa aktywnie współpracował ze służbami PRL.

Cytaty

„A jak się nie wie, co się buduje, to nawet szałasu nie można rozbierać, bo deszcz na głowę będzie padał.”

„Choćby sam prezydent został w kraju, to jednak ten kraj dociągnie do normalności.”

„Dla mnie demokracja parlamentarna to pokojowa wojna wszystkich ze wszystkimi.”

Źródła

• Zdjęcie
  • MEDEF (Flickr)
• Treść
  • „300 postaci które zmieniły historię Polski i świata”. Videograf II, Chorzów 2008
  • https://pl.wikipedia.org/wiki/Lech_Wa%C5%82%C4%99sa
  • „Mały Oksfordzki Słownik Historii Świata w XX wieku”. Świat Książki, Warszawa 1995
  • http://biografie.waw.pl/lech-walesa/