Henryk Sienkiewicz

Henryk Sienkiewicz (1846 – 1916) był polskim nowelistą, publicystą i powieściopisarzem. Laureatem Nagrody Nobla w 1905 roku. Jest do dzisiaj jednym z najpopularniejszych i najpoczytniejszych polskich pisarzy.


Krótki życiorys Henryka Sienkiewicza

Urodził się  5 maja 1846 roku w rodzinie szlacheckiej. Henryk Sienkiewicz był niezwykle uznanym polskim powieściopisarzem, nowelistą, laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury.. Był synem Józefa i Stefani Sienkiewicz z domu Cieciszowska. Uczył się w warszawskim gimnazjum, otrzymując świadectwo dojrzałości w roku 1866. Następnie dostał się na wydział lekarski Szkoły Głównej w Warszawie, który porzucił. Jednak dalszej edukacji nie zaniechał, ponieważ przeniósł się na wydział  Filologiczno-Historyczny. Jakkolwiek studiów nie ukończył, to z powodzeniem pisywał felietony znamionujące niezwykły potencjał. Ukazały się wpierw takie nowele jak „Hania” i „Stary sługa”. Później udał się w podróż po USA. Przełomowe w życiu i twórczości Sienkiewicza miało dopiero nadejść, ukazała się bowiem Trylogia, czyli „Ogniem i mieczem”, „Potop” i „Pan Wołodyjowski”. Bardzo szybko sława i uznanie stały się jego udziałem.  Powstaje następna wielka powieść, czyli „Quo Vadis”, a po niej „Krzyżacy”. Dzieła Sienkiewicza szybko przetłumaczone na dziesiątki języków szybko trafiły pod strzechy całego świata, zachęcając czytelników do lektury wszystkich jego dzieł. Nagroda Nobla przyznana zostaje Sienkiewiczowi w 1905 roku. Żył pod koniec w Szwajcarii, gdzie pomagał osobom poszkodowanym w wyniku działań I wojny. Zmarł w Vevey 15 listopada 1916 roku.

Biografia rozszerzona Henryka Sienkiewicza

Młodość

Henryk Sienkiewicz należy z pewnością do najbarwniejszych polskich pisarzy. Jego dzieła cieszą się od już przeszło stu lat poczytnością na miarę narodowego wieszcza.

Przyszedł na świat 5 maja 1846 roku w Woli Okrzeskiej pod Łukowem. Urodził się w rodzinie szlacheckiej z Podlasia. W związku z tym Sienkiewicz dorastał na wsi, gdzie obserwował z bliska naturę życia ludności wiejskiej, której trudny los przedstawił później tak wiernie, również w swych nowelach naznaczonych pisarskim debiutem.

Uczył się w Warszawie, gdzie ukończył gimnazjum. Studia wyższe natomiast podjął w Szkole Głównej. Działalność literacką oznacza w jego biografii rok 1867, wówczas to mając dwadzieścia lat zaangażowany był w życie literackie, pisząc krytyki, felietony i nowele. Postawił wtedy na krótkie formy pisarskie, w których starał się wyraźnie zaznaczyć myśli postępowe i patriotyczne. To właśnie te wczesne utwory spopularyzowały jego osobę jako twórcę bardzo obiecującego. Zwracała uwagę zwłaszcza jego dojrzałość w podejściu do tematów, jak również precyzja spostrzeżeń. Rzucała nieomal się więc w oczy jego samoświadomość, w tym pełne panowanie nad środkami wyrazu.

Trylogia

Wiele dobrego wniosła w życiu Sienkiewicza podróż do Ameryki. To wówczas talent Sienkiewicza sięgnął jego apogeum: w latach 1883-1888 ukazała się Trylogia, czyli „Ogniem i mieczem”, „Potop” i „Pan Wołodyjowski”. Było to bardzo poważne literackie przedsięwzięcie. Krytycy byli całkiem jednomyślni, bowiem ten wielki cykl powieści zawiera ogromny ciężar gatunkowy, przede wszystkim rozwinięty historyzm czuć było olbrzymną pracą ze źródłami, dając niesamowite wrażenie – okazało się niebawem, że wpływ na współczesne autorowi społeczeństwo był nieoceniony. Akcje dzieła przenoszą czytelnika do dalszej przeszłości, do czasów potęgi Rzeczpospolitej, ale i pojawia się wątek diagnozujący jej upadek, wobec czego pobudził do myślenia kategoriami ściśle patriotycznymi. Trylogia jak żadne inne dzieło obsadziła Sienkiewicza w panteonie tych, którzy sąnajwiększymi osobistościami literackimi w nowożytnych dziejach Polski.

Quo vadis

Tymczasem Sienkiewicz wielkie sukcesy przeżywał dzieląc je z osobistymi porażkami. Ciężkie przeżycia osobiste oznaczone były przedwczesną śmiercią ukochanej żony, miało się również okazać, że jego drugie małżeńśtwo przyniosło pasmo rozczarowań. W tych ciężkich chwilach jakby na pomoc przychodziła mu wena, bowiem „Potop” pisał w momencie śmierci małżonki, a podczas już drugiego małżeństwa warsztat znacznie wzbogacił, bo jak inaczej zinterpretować fakt, iż napisał wówczas nie tylko powieść historyczną „Quo vadis”, ale również cztery lata później, w roku 1900, powieść „Krzyżacy”. Niemal od razu przyszłą w związku z tym sława i poważanie, nie tylko w Polsce, bowiem dzieła jego ruszyły w świat szeroki, tłumaczone na wiele języków. Do tego nakład w samej Europie nakład był tak olbrzymi, że jak na rodzimego pisarza rekordowy. Trudno to sobie wyobrazić, ale powieści Sienkiewicza dotarły wówczas pod strzechy zarówno amerykańskie, jak i w Azji i Afryce. Wreszcie, był to czas kulminacji, czyli Nagroda Nobla, rzecz jasna przyznana mu za dzieła, w tym Quo vadis, w roku 1905. Nie byłą to jednak jedyna nagroda, ani ostatnia. Z okazji trzydziestolecia pracy literackiej, społeczeństwo uhonorowało Sienkiewicza ofiarując mu jako dar narodowy majątek Oblęgorek, gdzie dziś można zwiedzać miejsce jego pobytu.

Działalność charytatywna

Tymczasem nastaje rok 1911. Ukazuje się zatem „W pustyni i w puszczy”, bowiem Sienkiewicz ma w pamięci wędrówki po Egipcie i innych terenach Afryki wschodniej. Był to znakomity materiał i takim też się okazał, miaowicie powieść na miarę nagród które otrzymał.

W czasie I wojny światowej zdecydował się pomagać jej ofiarom, zorganizował w związku z tym specjalny pomocowy komitet w Szwajcarii. Zmarł w Vevey w Szwajcarii dnia 15 listopada 1916 roku. Zwłoki Sienkiewicza wróciły jednak do ojczyzny. Został pochowany uroczyście w podziemiach katedry warszawskiej.

Ciekawostki o Henryku Sienkiewiczu

  • Nie był uczniem zbyt pilnym, ponieważ na jednym ze świadectw, oprócz trzech ocen bardzo dobrych, miał trzynaście dostatecznych.
  • Na punkcie swojego wyglądu był dość wrażliwy – wyglądał bardzo młodo i był niski, w związku z czym cierpiał na pewien kompleks.
  • Jego „Potop” ukazywał się w odcinkach na łamach jednej z gazet. Miał tam miejsce dość zabawny epizod, gdy okazało się, że Sienkiewicz zapomniał w którym momencie dokładnie zakończył publikowaną część dzieła.
  • Już za życia był niezwykle popularny, również za granicą. Przebywając tam na swych wojażach, meldował się w hotelach pod innym nazwiskiem, chcąc uniknąć rozgłosu i zbytniej uwagi postronnych.
  • W majątku Oblęgorek, który otrzymał jako dar narodowy, stworzył szkołę dla dzieci.
    Według wiarygodnych szacunków, film „Krzyżacy” obejrzało dotąd 32 mln widzów.
  • Był ulubionym pisarzem Gombrowicza.
  • „Quo vadis” przetłumaczono na ponad pięćdziesiąt języków.
  • W roku 1900 otrzymał Doctora Honoris Causa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
  • Przepadał za polowaniami i grą w karty.

Cytaty Henryka Sienkiewicza

„Częstokroć mąż i żona przystają do siebie, jak dwie spaczone deski, a jednak jakoś to idzie…”
„Gdy na zamężną kobietę pada podejrzenie, że należy do kogo innego, cały świat urządza na nią jedną wielką obławę, często pełną bezmyślnego okrucieństwa.”
„Nie może być nic bardziej gnębiącego dla człowieka, który prawdziwie kocha, jak to poczucie, że przynosi zło i szkodzi istocie kochanej.”
„Wola ludzka kończy się tam – gdzie zaczyna się miłość (…).”

Źródła

Jak oceniasz ten artykuł?

Kliknij na gwiazdki i oceń. Twoja opinia jest dla nas ważna.

Średnia głosów to 4.8 / 5. Oddanych głosów: 5

Brak oddanych głosów. Bądź pierwszym, który oceni artykuł!

Przykro nam, że tak oceniłeś ten artykuł.

Pomóż nam usprawnić ten artykuł. Doceniamy konstruktywną krytykę.

W jaki sposób możemy poprawić ten artykuł?

Ciekawe artykuły