Gajusz Juliusz Cezar

Gajusz Juliusz Cezar urodził się w Rzymie 12 lipca 100 r. p.n.e., zmarł tamże 15 marca 44 r. p.n.e. Był rzymskim politykiem, wodzem, dyktatorem i pisarzem. Cezar zaliczany jest do osób, które wywarły największe wrażenie w historii świata.

Krótki życiorys Juliusza Cezara

Gajusz Juliusz Cezar przyszedł na świat w Rzymie 13 lipca 100 r. p.n.e. Zmarł w Rzymie 15 marca 44 r. p.n.e. Słynny Cezar, będący najwybitniejszym wodzem starożytności, a przynajmniej tym, którego historia zapamiętała jako sukcesora najwybitniejszego w starożytnym Rzymie. Świadczy o tym choćby fakt, że jego imię zaczęło być synonimem władzy najwyższej. Był wielkim reformatorem Rzymu, któremu ówczesne społeczeństwo Imperium zawdzięczało gospodarczy wzrost. Był wpierw głównodowodzącym wojsk rzymskich na terenach Galii, natomiast ze względu na ambicje był zaangażowany w politykę Rzymu najwyższych szczebli. Był przez to członkiem słynnego triumwiratu, później bojownikiem o swoje jednowładztwo. W efekcie wojny domowej został dyktatorem. Zmarł w idy marcowe 15 marca 44 r. p.n.e. jako ofiara spisku senatorów.

Cezar oparł swą władzę na arystokracji zwanej prowincjonalną, natomiast nie była to jedyna grupa, która mogła mu dziękować, ponieważ to za jego czasów nadania ziemskie otwierały niepowtarzalną okazję awansu społecznego wśród kategorii społecznych zmarginalizowanych, takich jak na przykład proletariusze, czy po prostu osoby spoza dziedziczących dobra. Symbolem władzy Cezara do dziś są osiągnięcia architektoniczne, również kalendarz, który to Cezar zreformował nosząc nazwę właśnie – juliański. Cezar był stawiany za wzór w dobie późniejszego średniowiecza, nie wspominając już o oczywistościach takich jak władza Oktawiana Augusta, który swoją ”cesarskość” dziedziczył po wspaniałym Cezarze.

Biografia rozszerzona Juliusza Cezara

Na rzecz wielkości Rzymu

Cezar dziedziczył korzenie arystokratyczne. Był krewnym Mariusza, populara wtedy bardzo słynnego, co zadecydowało, iż związał się właśnie z popularami. Cezarowi przyszło się konfrontować z rządami Sulli, o tyle niebezpiecznymi dla niego, gdyż Sulla organizował regularne prześladowania eliminujące konkurentów. Wobec tego wraz z końcem prześladowań Cezar został kwestorem (68 r. p.n.e.). Wiedział przy tym doskonale, że powiedzenie „chleba i igrzysk” nie jest czczym powiedzeniem odzwierciedlającym upodobania pospólstwa. Zatem obejmując w roku 65 p.n.e. urząd edyla, Cezar dołożył wszelkich starań, by odbyły się igrzyska wystawne i wspaniałe. Takie też się wydarzyły, przynosząc mu znaczną popularność. Do legend przeszła mowa Cezara broniąca Katyliny, mowa efektowna, lecz mniej efektywna od mowy oskarżającej Katylinę autorstwa samego Cycerona, przez co Cezar w starciu tym poległ. Później Cezar pełnił funkcje hiszpańskiego namiestnika. W wielu tekstach źródłowych można odnaleźć fragment mówiący o pewnych życiowych refleksjach mających miejsce podczas medytacji Cezara pod pomnikiem Aleksandra Macedońskiego. Republika przeżywająca wtedy kryzys była centrum owej medytacji, a ściślej próba odpowiedzi na pytanie, co zrobić, by przywrócić Rzymowi jego świetność znosząc wadliwe tradycje i instytucje, a wprowadzając dostateczną ilość wojska i urzędników, których to wówczas wyraźnie brakowało. Cezar zastanawiał się niejednokrotnie, natomiast to pod pomnikiem wielkiego wodza Greków doszedł do wniosku, że powinien być tym, który podźwignie Rzym z biedy rozległych, spauperyzowanych mas, wnosząc nowe nadzieje i patriotyzm.

Czasy triumwiratu

W związku z tym powstało porozumienie zwane I triumwiratem, utworzonym przez Cezara wraz z Pompejuszem Wielkim i Krassusem. Był to tajny układ wymienionych trzech, którego naczelny cel dotyczył podziału stanowisk w Rzymie. Był rok 60 p.n.e., w którym to Cezar piastując urząd namiestnika w Galii wojował w przydzielonych mu terytoriach. Zasłynął wkrótce ze swych talentów, zarówno przywódczych, jak i z rozumu stratega niezwykle wybitnego. Obudził wtedy niesłychaną sympatię wśród przydzielonych mu oddziałów. Wojował bowiem bardzo skutecznie z Germanami i Helwetami. Udało mu się podbić całą Galię, a nawet wojska jego lądowały na Wyspach Brytyjskich. Rzecz jasna nie obyło się bez buntów, w tym przede wszystkim Galów, aczkolwiek zostały one opanowane znakomicie. Sława Cezara dotarła do najdalszych terytoriów jego ojczyzny, mógł więc pokusić się o więcej. Nastał moment śmierci Krassusa, więc też koniec triumwiratu. Cezar miał pod sobą oddane mu ślepo doborowe jednostki wojska. Kolejną legendą zostało postanowienie senatu, który wystosował do Cezara wniosek o pospieszne przybycie do Rzymu, co ważne, bez żadnych jednostek wojskowych, które polecono mu zostawić w macierzystych rejonach stacjonowania. W odpowiedzi na to, znamienne było przekroczenie wojsk Cezara koryta rzeki Rubikon. Wtedy to padły słynne słowa Cezara „Kości zostały rzucone”. Był to początek wojny domowej na Półwyspie Apenińskim. Warto przy tym zaznaczyć, iż Rubikon był tą granicą Italii, której nie mogły przekraczać wojska Cezara, więc automatycznie jego przekroczenie oznaczało bunt i zdradę stanu. Został wyjęty spod prawa.

Wojna domowa

Wybuchła wojna Cezara z Pompejuszem. Był rok 49 r. p.n.e. Natomiast w roku następnym, czyli 48 r. p.n.e., miała miejsce bitwa pod Farsalos. Później Cezar musiał stoczyć równie ciężkie boje, natomiast śmierć Pompejusza po wspomnianej bitwie niejako otworzyła Cezarowi drzwi do Rzymu.

Cezar przejął władzę w Rzymie w 45 r. p.n.e., a wraz z tym rozpoczął gruntowną przebudowę systemu, dotąd niezwykle kulawego. Środkiem, który posłużył mu za narzędzie w tej sprawie, był utworzony przez niego urząd dyktatora. Powstanie owej dyktatury przypieczętował powolny decyzjom Cezara senat. Cezar dzięki temu otrzymał panowanie dożywotnie. Senatorowie byli tymczasem pozornie powolni jego decyzjom. Strach jaki obudził w nich Cezar powodował, że byli skłonni nawet przypuszczać jakoby Cezar chciał uczynić stolicą Imperium miasto inne niż Rzym, czego nie tylko nie mogli sobie wyobrazić, ale i na to pozwolić. Tliło się zatem w senacie coś niezwykle dla Cezara niebezpiecznego, a coś co miało mu przynieść śmierć.

Sukces końcem

Tymczasem Cezar wkroczył do Rzymu, na co skłócony senat reagował niefrasobliwie. Po wygranej bitwie pod Farsalos władzę w Egipcie przejęła Kleopatra, kochanka Cezara, wobec czego kuluarowa krytyka senatorów rosła dodatkowo. Odnosił wówczas i inne pyrrusowe zwycięstwa, jak na przykład w Hiszpanii. Wreszcie został dyktatorem w 44 r.p.n.e. Ten sam rok oznaczał dla niego jednak i śmierć – 15 marca 44 r. p.n.e., w idy marcowe, Cezar został zasztyletowany.

Ciekawostki o Juliuszu Cezarze

• Na równy miesiąc przed swą śmiercią zdecydował się odrzucić propozycję przyjęcia tytułu królewskiego, wiedząc, że jest on znienawidzony przez Rzymian. Wobec tego Juliusz Cezar w istocie nie był cesarzem.
• Juliusz Cezar twierdził, że jego nazwisko pochodzi od punickiego wyrazu oznaczającego słonia.
• Juliusz Cezar posiadał niezwykły bilans swych działań wojennych, ponieważ spośród 50 stoczonych bitew wygrał 48, co daje mu absolutnie najlepszy bilans w historii świata.
• Jego słowa „alea iacta est” („kości zostały rzucone”) dawno przeszły do historii. Natomiast wypowiedziane zostały w momencie przekroczenia przez wojska Cezara rzeki Rubikon, która jest rzeką całkiem niewielką, więc miało to i pozostaje znaczeniem stricte symbolicznym.
• Jest prawdopodobne, że to romans Cezara z Kleopatrą był jego gwoździem do trumny, bowiem snuto przypuszczania, iż chce z nią założyć nową rzymską dynastię (romans tych dwojga zaowocował jednym nieślubnym potomkiem).
• Cezar uchodził za rozpustnika, bowiem pomimo trzech żon (następujących po sobie kolejno), miał dziesiątki kochanek, a nawet plotkowano, że romansował z królem Bitynii.
• Dzięki reformie kalendarza, jaki wprowadził, zaistniały w dziejach świata tak zwane lata przestępne.
• Pewnego razu Cezar został porwany przez piratów. Zażądali oni okupu, natomiast suma zażądana przez nich sprawiła, że zostali wyśmiani, bowiem w przekonaniu towarzyszy porwanego była….zbyt niska. Ci sami rabusie zostali wkrótce po uiszczeniu sumy i uwolnieniu Cezara złapani przez ludzi Cezara i ukrzyżowani.
• Miesiąc lipiec, mianowicie „julius” (ang. July), nosi nazwę od imienia Cezara.
• Cezar podczas medytacji pod pomnikiem Aleksandra Macedońskiego poprzysiągł sobie, aby mu dorównać.

Cytaty Juliusza Cezara

„Jeśli musisz złamać prawo, zrób to, aby przejąć władzę: we wszystkich innych przypadkach przestrzegaj go.”

„Łotrostw, które uprawiają poza granicami państwa, nie poczytują za hańbę, przeciwnie, chwalą się, że czynią to dla ćwiczenia i zahartowania młodzieży.”

„Nie boję się wcale tych grubych i długowłosych ludzi. Boję się raczej tych innych, bladych i wysmukłych.”

Źródła

• Zdjęcie
  • Anwar2
• Treść
  • „Świat starożytny”. Ryszard Kulesza, Warszawa 1997
  • „Historia starożytność”. Julia Tazbirowa, Ewa Wipszycka. Warszawa 1996
  • „300 postaci które zmieniły historię Polski i świata”. Videograf II, Chorzów 2008